Γυναικεία και Ανδρική Στειροποίηση

Γυναικολογία - Αντισύλληψη, Μπαρτζιώκας Αθανάσιος, Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος, Τρίκαλα

Τι είναι η στειροποίηση;

Στειροποίηση είναι μία μόνιμη χειρουργική μέθοδος αντισύλληψης. Η επέμβαση αυτή στις γυναίκες ονομάζεται απολίνωση ή περίδεση των σαλπίγγων και στους άνδρες βαζεκτομή ή απολίνωση και διατομή των σπερματικών πόρων.

Με ποιο τρόπο η απολίνωση των σαλπίγγων εμποδίζει την εγκυμοσύνη;

Η απολίνωση των σαλπίγγων κλείνει δηλαδή αποφράσσει τις σάλπιγγες. Έτσι το ωάριο δεν μπορεί να προχωρήσει στη σάλπιγγα και να κατέβει στη μήτρα, ενώ τα σπερματοζωάρια δεν μπορούν να ανέβουν στις σάλπιγγες και να συναντήσουν το ωάριο.

Πόσο αποτελεσματική είναι η γυναικεία στειροποίηση;

Η στειροποίηση με απολίνωση των σαλπίγγων είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική. Λιγότερο από 1 στις 100 γυναίκες θα ξαναμείνουν έγκυος μετά την απόφραξη και διατομή των σαλπίγγων μετά την παρέλευση δεκαετίας.

Προσφέρει η στειροποίηση προστασία από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα;

Η γυναικεία στειροποίηση δεν προστατεύει από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Το προφυλακτικό πρέπει και πάλι να χρησιμοποιείται για την ασφάλεια των ασθενών.

Υπάρχουν κίνδυνοι που συνδέονται με την απολίνωση των σαλπίγγων;

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που διατρέχουν οι ασθενείς μετά την επέμβαση είναι πως αν προκύψει εγκυμοσύνη τότε αυτή το πιο πιθανό είναι εξωμήτριος κύηση στο εναπομείναν κολόβωμα της σάλπιγγας. Παρόλα αυτά το ρίσκο για μελλοντική εξωμήτριο κύηση μετά από απολίνωση των σαλπίγγων είναι μικρότερο από αυτό των γυναικών που δεν έχουν υποβληθεί σε στειροποίηση και έχουν ελεύθερες σεξουαλικές επαφές.

Με ποιους τρόπους πραγματοποιείται η στειροποίηση των γυναικών;

Υπάρχουν τρεις τρόποι με τους οποίους μπορεί να πραγματοποιηθεί στειροποίηση των γυναικών.

1). Απολίνωση και διατομή των σαλπίγγων με μίνι λαπαροτομία
2). Απολίνωση και διατομή των σαλπίγγων με λαπαροσκόπηση
3). Με απόφραξη των σαλπιγγικών στομίων με υστεροσκόπηση

Μίνι λαπαροτομία: Γίνεται μία μικρή τομή στο κατώτερο μέρος της κοιλιάς. Οι σάλπιγγες συλλαμβάνονται, έλκονται και απολινώνονται με μεταλλικά clips ή ράμματα. Έπειτα κόβεται και αφαιρείται το μεγαλύτερο τμήμα τους. Αυτός ο τρόπος χρησιμοποιείται συνηθέστερα κατά τη διάρκεια της καισαρικής τομής διότι οι σάλπιγγες είναι εύκολα προσπελάσιμες.

Λαπαροσκόπηση: Είναι μία χειρουργική επέμβαση που απαιτεί γενική αναισθησία και γίνεται με τη βοήθεια μιας κάμερας που εισέρχεται μέσα στην κοιλιά κάτω από τον ομφαλό και βοηθητικών εργαλείων που εισέρχονται από μικρές οπές δεξιά, αριστερά ή κεντρικά χαμηλά στην κοιλιά και με τα οποία πραγματοποιούμε τα παραπάνω βήματα απολίνωσης και διατομής των σαλπίγγων, χωρίς να χρειάζεται να ανοίξουμε χειρουργικά την κοιλιά της γυναίκας (μικρότερος χρόνος νοσηλείας, λιγότερος πόνος, μικρότερη απώλεια αίματος).

Υστεροσκόπηση: Δεν χρειάζεται τομή στο δέρμα . Μπορεί να γίνει με τοπική αναισθησία στον τράχηλο ή γενική αναισθησία. Εισέρχεται το υστεροσκόπιο στη μήτρα διαμέσου του κόλπου και του τραχήλου και τοποθετούνται μικρές συσκευές <> στην είσοδο των σαλπιγγικών στομίων που μέσα σε ένα χρονικό διάστημα τριών μηνών δημιουργούν συμφύσεις και αποφράσσουν τις σάλπιγγες της γυναίκας. Η μέθοδος αυτή απαιτεί υστεροσαλπιγγογραφία μετά από τρεις μήνες για να επιβεβαιωθεί η απόφραξη των σαλπίγγων

Πως λειτουργεί η βαζεκτομή και στειροποιεί τον άνδρα;

Ο σπερματικός πόρος είναι ένας από τους δύο σωλήνες που μεταφέρει το σπέρμα από τους όρχεις. Στη βαζεκτομή οι σπερματικοί πόροι αποκαλύπτονται, δένονται και κόβονται έτσι ώστε να εμποδιστεί η μεταφορά των σπερματοζωαρίων από τους όρχεις στον προστάτη. Αυτό εμποδίζει την γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπέρμα του άνδρα γιατί δεν περιέχει σπερματοζωάρια.

Πόσο αποτελεσματική είναι η βαζεκτομή;

Η αποτελεσματικότητα της βαζεκτομής για πρόληψη της κύησης είναι πολύ καλή. Είναι ακόμα καλύτερη από αυτή της απολίνωσης, διατομής των σαλπίγγων των γυναικών. Η πιθανότητα αποτυχίας ανέρχεται σε 1/1500 έως 1/2000 βαζεκτομές. Όμως όπως και η στειροποίηση των γυναικών δεν προσφέρει καμία προστασία από τις σεξουαλικά μεταδιδόμενες νόσους. Στην Ελλάδα δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλής.

Με ποιο τρόπο γίνεται η βαζεκτομή;

Γίνεται μία μικρή τομή στο όσχεο του άνδρα. Κάθε σπερματικός πόρος αποκαλύπτεται και έλκεται προς το άνοιγμα του οσχέου σχηματίζοντας μια αγκύλη. Ένα μικρό τμήμα της αγκύλης κόβεται και αφαιρείται. τα δύο άκρα δένονται και καυτηριάζονται. Αυτό δημιουργεί ουλώδη ιστό που αποφράσσει τον σπερματικό πόρο τον οποίο και επανατοποθετούμε μέσα στο όσχεο.

Πόσο χρονικό διάστημα χρειάζεται για να έχει αποτέλεσμα η βαζεκτομή;

Απαιτούνται 3 – 4 μήνες έτσι ώστε το σπέρμα να είναι εντελώς ελεύθερο από σπερματοζωάρια. Στο μεσοδιάστημα πρέπει να ακολουθείται μία άλλη μέθοδος αντισύλληψης. Για την επιβεβαίωση του αποτελέσματος καλό θα είναι να πραγματοποιούμε ένα σπερμοδιάγραμμα.

Η στειροποίηση είναι μόνιμη ή αναστρέψιμη μέθοδος αντισύλληψης;

Η στειροποίηση τόσο του άνδρα όσο και της γυναίκας είναι μόνιμη μέθοδος αντισύλληψης. Οι προσπάθειες για αποκατάσταση της βατότητας των σπερματικών πόρων και των σαλπίγγων σε μεταγενέστερο χρόνο είναι συνήθως ανεπιτυχής. Για αυτό και πριν την οριστική απόφαση καλό θα είναι κανείς να έχει ενημερωθεί, να έχει συζητήσει και να έχει σκεφτεί επιμελώς. Οι σύγχρονες βέβαια μέθοδοι της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής έχουν δώσει πολλές λύσεις και σε αυτόν τον τομέα.